Historia

Skeleton jest to sport z dużo bardziej czytelną historią niż sanki. Sanki oraz narty są w zasadzie jednymi z pierwszych wynalazków naszej cywilizacji, były wykorzystywane w celach transportowych przez tysiące lat przez ludy mieszkające daleko na północy Europy. Ciężko więc jest jednoznacznie powiedzieć kto je wynalazł.

Ze skeletonem jest inaczej. Ze względu na dość specyficzną pozycję jazdy, która znacznie odróżniała go od dotychczasowo wykorzystywanych sań/sanek, jak również pozostałe kulisy powstania tego sportu wszystko jest bardzo dobrze opisane i udokumentowane.

Powstał on w roku 1884, w Szwajcarii, w miejscowości St Moritz mieszczącej się w dolinie Engadin w kantonie Graubunden. Od lat 1860tych St Moritz przeżywało rozkwit turystyczny. W zasadzie można powiedzieć, że miejscowość była pierwszym kurortem wypoczynkowym na świecie. Miastem nastawionym głównie na turystykę. Dlaczego akurat St Moritz to chyba jasne, zwłaszcza gdy popatrzy się na otaczające góry 🙂

1884 rok jest przełomowy ponieważ to wtedy powstała 'Cresta Run’. Pierwszy na świecie tor lodowy przystosowany do jazdy na tych specyficznych, 'nowo wynalezionych’ sankach nazywanych wtedy na zmianę toboganem albo skeletonem. Oczywiście sport ma korzenie sięgające kilku lat wcześniej. Wtedy jednak ślizgi odbywały się najczęściej albo z pobliskich wzgórz albo o zgrozo środkiem ulic miasta. Budowa Cresty była więc odpowiedzią na rosnące zagrożenie dla ruchu drogowego i pieszych 🙂

Źródło: https://www.sven-holger.com/online-skeleton-scrapbook/

Skeleton nie od początku był traktowany jako sport. Przez pierwsze kilkanaście lat była to po prostu rozrywka dla turystów odwiedzających St Moritz w zimie. Choć dość szybko na Cresta Run zaczęto organizować zawody, to zawiązany tam St Moritz Tobogganing Club (SMTC) bardzo dbał aby całość pozostała jedynie amatorska zabawą. Z tego też powodu bardzo szybko całkowicie zrezygnowano z wręczania jakichkolwiek nagród pieniężnych.

Skeleton wraz z Bobslejami stał się sportem olimpijskim i po raz pierwszy został rozegrany w 1928 roku, podczas IO w St Moritz. Kolejny raz został rozegrany w w 1948 po czym nastąpiła trwająca ponad 50 lat przerwa, podczas której został on zastąpiony przez sanki na torach sztucznych. Skeleton powrócił w 2002 roku i od tej pory jest rozgrywany na każdej ZIO.

W tzw. międzyczasie Skeleton (bo taka ostateczna nazwa przylgnęła do tego sportu) uległ zmianom zarówno jeżeli chodzi o sprzęt, technikę sterowania i obiekty na którym jest on organizowany. Przede wszystkim w 1896 roku w St Moritz powstał drugi tor. Olympia Bob-Run na którym rozgrywano konkurencje w ślizgach na 'świeżo wynalezionym’ bobsleju

Główny (górny) start na Olympia Bob-Run

W latach 70tych całkowicie przekonstruowano sanki tak aby przystosować je do bezpiecznej jazdy po typowo sankowo-boblejowych torach. Cechą charakterystyczną Cresty były sanie o całkowicie prostokątnym kształcie i zdecydowanie krótsze od współczesnego skeletonu. Pozycja do jazdy i sposób sterowania również znacznie odbiegał od tego jak ten sport wygląda dzisiaj.

….. A w zasadzie odbiegają. Dlaczego? Dlatego, że Cresta Run to w dalszym ciągu funkcjonujący tor. Budowany w taki sam sposób od ponad 125 lat. Tor na którym od 125 lat używa się prawie identycznych sań (zwanych tam toboganami), jeździ się w taki sam sposób i od 125 lat w taki sam sposób wylatuje się z trasy w podobnych miejscach. Można więc powiedzieć, że Cresta Run jest to żywe muzeum skeletonu. Miejsce gdzie można zobaczyć jak to ongiś wszystko wyglądało. Jeżeli ktoś nie ma możliwości zobaczyć tego na żywo, to można zobaczyć to m.in. na poniższym filmie. Sam tytuł jest bardzo wymowny i uspakajam, że we współczesnym skeletonie aż tylu wywrotek nie ma 🙂